Clean Booth linh hoạt, dễ lắp ráp và mở rộng, trong khi phòng sạch cố định mang lại khả năng kiểm soát môi trường tối đa đạt chuẩn ISO và GMP. Bài viết giúp bạn so sánh “Clean Booth hay phòng sạch cố định: Giải pháp nào linh hoạt hơn?” để lựa chọn phù hợp với nhu cầu sản xuất.
- 1. Clean Booth là gì? Phòng sạch cố định là gì?
- 2. Khi nào nên dùng Clean Booth thay vì phòng sạch cố định?
- 3. Clean Booth có đáp ứng tiêu chuẩn ISO/GMP không?
- 4. So sánh theo từng nhu cầu sử dụng
- 5. Gợi ý triển khai thực tế
- 6. Câu hỏi thường gặp
- 7. Bạn đang phân vân giữa Clean Booth và phòng sạch cố định?
1. Clean Booth là gì? Phòng sạch cố định là gì?
Clean Booth - Giải pháp phòng sạch linh hoạt
Clean Booth (hay còn gọi là buồng sạch di động) là một dạng phòng sạch khép kín, được lắp ghép bằng khung kim loại (inox hoặc nhôm định hình) kết hợp với rèm nhựa chống tĩnh điện và hệ thống lọc khí HEPA/ULPA gắn trên trần.
Cấu trúc của Clean Booth thường đơn giản, dễ lắp đặt và có thể tháo rời hoặc mở rộng tùy theo nhu cầu. Luồng khí sạch được đẩy từ trên xuống theo phương thẳng đứng (vertical laminar flow), giúp loại bỏ hạt bụi trong khu vực xử lý chính.
Phòng sạch cố định - Mô hình tiêu chuẩn cho nhà máy GMP
Phòng sạch cố định là dạng phòng được xây dựng liền với kết cấu nhà xưởng, sử dụng vách Panel cách nhiệt, trần nhôm định hình, cửa chuyên dụng và hệ thống HVAC điều áp, lọc khí trung tâm. Đây là giải pháp đạt mức kiểm soát ô nhiễm cao nhất, thường dùng cho nhà máy dược, mỹ phẩm hoặc sản xuất linh kiện điện tử.
Với hệ thống kiểm soát áp suất, độ ẩm, nhiệt độ và hạt bụi ở mức chính xác, phòng sạch cố định có thể đạt các tiêu chuẩn khắt khe như ISO 14644-1 cấp độ 5 hoặc GMP-EU.
So sánh Clean Booth và phòng sạch cố định
Tiêu chí |
Clean Booth |
Phòng sạch cố định |
Tính di động |
Cao |
Thấp (gắn liền với kết cấu nhà xưởng) |
Chi phí đầu tư |
Thấp - Trung bình |
Cao |
Thời gian thi công |
Nhanh (1-3 tuần) |
Dài (vài tháng) |
Mức độ mở rộng |
Dễ nâng cấp hoặc tháo lắp |
Cố định, khó thay đổi |
Mức độ kiểm soát |
Trung bình (ISO 6 - ISO 8) |
Cao (ISO 5, GMP, Class 100) |
Xem thêm: Bảng giá mới nhất của Clean booth dùng trong nhà máy Mỹ phẩm
2. Khi nào nên dùng Clean Booth thay vì phòng sạch cố định?
Không phải lúc nào cũng cần đầu tư một hệ thống phòng sạch cố định toàn diện. Trong nhiều trường hợp, Clean Booth là lựa chọn linh hoạt - tiết kiệm - phù hợp hơn, đặc biệt khi doanh nghiệp:
1. Đang trong giai đoạn thử nghiệm hoặc pilot sản phẩm
Khi bạn đang phát triển sản phẩm mới hoặc thử nghiệm quy trình sản xuất, việc xây dựng phòng sạch cố định có thể gây lãng phí nếu sau này phải thay đổi. Clean Booth cho phép bạn:
- Thiết lập nhanh khu vực sạch đạt chuẩn ISO 6-8
- Dễ dàng điều chỉnh thiết kế khi quy trình thay đổi
- Tránh đầu tư lớn trong giai đoạn chưa ổn định
2. Cần di chuyển thiết bị giữa các khu vực
Một số nhà máy cần:
- Dùng chung một không gian sạch cho nhiều dây chuyền
- Linh hoạt lắp đặt Clean Booth tại nơi nào cần thao tác sạch
→ Clean Booth dễ dàng tháo lắp, di dời mà không ảnh hưởng kết cấu nhà xưởng.
3. Có ngân sách hạn chế hoặc chưa sẵn sàng đầu tư dài hạn
Chi phí để xây dựng một phòng sạch cố định đạt chuẩn GMP hoặc ISO thường rất cao (có thể từ vài trăm triệu đến hàng tỷ đồng). Trong khi đó:
- Clean Booth có chi phí chỉ bằng 20-40% giải pháp cố định
- Có thể mua sẵn hoặc đặt theo kích thước yêu cầu
- Dễ bảo trì, chi phí vận hành thấp
4. Nhà xưởng không phù hợp để cải tạo phòng sạch cố định
Một số địa điểm:
- Có trần thấp, không thể làm hệ thống điều áp kín
- Đã xây dựng hoàn thiện, không muốn đục phá
- Cần giữ nguyên kết cấu do ràng buộc thuê/mua
→ Clean Booth là giải pháp lý tưởng, vừa đảm bảo môi trường sạch, vừa không ảnh hưởng đến kiến trúc hiện tại.
Xem thêm: Ứng dụng Clean Booth trong sản xuất sữa & các chế phẩm từ sữa
3. Clean Booth có đáp ứng tiêu chuẩn ISO/GMP không?
Clean Booth có đạt ISO không?
Câu trả lời là CÓ - nếu được thiết kế đúng kỹ thuật, Clean Booth hoàn toàn có thể đạt được các cấp độ sạch từ ISO 8 đến ISO 6 theo tiêu chuẩn ISO 14644-1. Đây là mức độ phù hợp cho hầu hết các khu vực yêu cầu kiểm soát hạt bụi ở mức trung bình, như:
- Khu vực chiết rót mỹ phẩm handmade
- Phòng kiểm tra R&D trong ngành điện tử
- Phòng đóng gói thành phẩm ngành thực phẩm
- Khu thử nghiệm trong nhà máy dược nhỏ lẻ
Tuy nhiên, để đạt chuẩn GMP hoặc ISO cao hơn (ISO 5, Class 100), Clean Booth thường không phải là lựa chọn lý tưởng do giới hạn về kết cấu kín khí, kiểm soát áp suất và nhiệt độ.
Những yếu tố kỹ thuật cần đảm bảo nếu muốn đạt chuẩn
Để Clean Booth thực sự đáp ứng tiêu chuẩn ISO/GMP cơ bản, cần chú ý đến các yếu tố sau:
1. Hệ thống lọc khí HEPA/ULPA
- Phải sử dụng bộ lọc HEPA ≥ H13 hoặc ULPA ≥ U15 tùy yêu cầu
- Gắn trực tiếp vào module quạt lọc (FFU) đặt trên trần
- Đảm bảo luồng khí one-way flow và vận tốc đều (0.3 - 0.5 m/s)
2. Áp suất dương (Positive Pressure)
- Thiết kế cần giữ áp suất bên trong cao hơn khu vực xung quanh (≥ 10-15 Pa)
- Giúp tránh bụi bẩn từ ngoài xâm nhập vào khu vực sạch
3. Vật liệu cấu tạo phù hợp phòng sạch
- Khung inox 304 hoặc nhôm định hình có phủ anod chống ăn mòn
- Rèm nhựa PVC chống tĩnh điện (ESD) - dễ vệ sinh, ít tích bụi
- Không dùng vật liệu dễ mốc, bám bụi hoặc khó làm sạch
4. Kiểm tra hạt bụi định kỳ
- Cần đo nồng độ hạt bằng máy đếm bụi tại trung tâm khu vực làm việc
- Nếu vượt ngưỡng quy định theo ISO, cần thay lọc HEPA và kiểm tra luồng khí
Ngành nào nên dùng Clean Booth?
Clean Booth phù hợp với các ngành:
- Mỹ phẩm handmade: khu chiết rót, đóng gói, thử nghiệm mẫu
- Điện tử - R&D: kiểm tra bảng mạch, test thiết bị trong môi trường khử tĩnh điện
- Dược phẩm nhỏ lẻ: nghiên cứu công thức, đóng gói thử
- Thực phẩm đóng gói: bảo vệ thành phẩm khỏi bụi trong khâu cuối
4. So sánh theo từng nhu cầu sử dụng
Không phải doanh nghiệp nào cũng cần phòng sạch cố định, và cũng không phải lúc nào Clean Booth là đủ. Việc lựa chọn giải pháp phù hợp cần dựa trên mục đích sử dụng thực tế. Bảng dưới đây giúp bạn đưa ra quyết định nhanh chóng và chính xác:
Nhu cầu cụ thể |
Giải pháp đề xuất |
Ghi chú |
Nhà máy mỹ phẩm cần khu chiết rót linh hoạt |
Clean Booth |
Dễ lắp đặt - tháo rời, phù hợp với sản xuất nhỏ, handmade |
Phòng cân nguyên liệu dược phẩm |
Phòng sạch cố định |
Đòi hỏi kiểm soát chênh áp, bụi mịn và nhiễm chéo nghiêm ngặt |
Phòng test sản phẩm mẫu (điện tử, thực phẩm) |
Clean Booth |
Có thể set up nhanh, mở rộng dễ, không ảnh hưởng kết cấu xưởng |
Dây chuyền sản xuất lớn |
Phòng sạch cố định |
Đảm bảo đồng bộ tiêu chuẩn GMP hoặc ISO cho toàn khu vực |
Gợi ý: Với các doanh nghiệp nhỏ - vừa, bạn có thể kết hợp cả hai mô hình: sử dụng Clean Booth cho khu vực phụ/trợ và phòng sạch cố định cho khu vực sản xuất chính.
Xem thêm : Vai trò của Clean Booth trong đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm
5. Gợi ý triển khai thực tế
Triển khai Clean Booth không chỉ đơn thuần là lắp đặt “một cái buồng sạch”. Để đảm bảo hiệu quả sử dụng và phù hợp với mục tiêu vận hành, bạn cần cân nhắc một số yếu tố kỹ thuật sau:
1. Lựa chọn khung inox hay nhôm định hình?
Loại khung |
Ưu điểm |
Hạn chế |
Inox 304 |
- Cứng chắc, bền với hóa chất tẩy rửa - Phù hợp môi trường GMP |
- Giá cao hơn - Nặng, khó di chuyển |
Nhôm định hình |
- Nhẹ, dễ lắp ghép - Thẩm mỹ cao - Chi phí hợp lý |
- Kém bền trong môi trường ẩm/hóa chất |
Gợi ý: Nếu sử dụng cho khu vực chiết rót, cân dược - nên chọn khung inox. Nếu dùng cho khu test mẫu, phòng R&D - nhôm định hình là giải pháp tối ưu chi phí.
2. Nên chọn Clean Booth loại đơn hay modular?
- Loại đơn (1 khu vực): Dễ thi công, phù hợp cho các thao tác đơn lẻ như đóng gói, kiểm tra sản phẩm, cân nguyên liệu nhỏ.
- Loại modular (nhiều khu vực nối tiếp):
- Cho phép tạo nhiều phân khu: khu thay đồ - khu thao tác - khu chờ
- Linh hoạt mở rộng khi nhu cầu tăng
- Dễ tích hợp hệ thống lọc khí, pass box, đèn chiếu sáng chuẩn phòng sạch
Gợi ý: Nếu dự kiến mở rộng hoặc dùng cho nhiều chức năng, nên chọn Clean Booth modular để tiết kiệm chi phí về sau.
3. Kết hợp thêm thiết bị hỗ trợ phòng sạch
Để Clean Booth vận hành như một hệ thống kiểm soát ô nhiễm hiệu quả, nên tích hợp thêm:
- Pass Box mini
→ Giúp trung chuyển vật phẩm sạch giữa Clean Booth và môi trường bên ngoài mà không gây nhiễm chéo. - Air Shower đơn
→ Tạo lối vào sạch cho nhân sự, loại bỏ bụi tĩnh điện trước khi vào khu vực chính. - Hệ thống Interlock thủ công
→ Đảm bảo chỉ một cửa được mở tại một thời điểm, giữ áp suất ổn định bên trong.
Gợi ý: Các thiết bị này có thể lắp theo module, không cần kết nối hệ thống điện trung tâm, rất phù hợp với mô hình Clean Booth di động.
Xem thêm: Tại sao Clean Booth cần Fan Filter Unit
6. Câu hỏi thường gặp
1. Clean Booth có dùng được trong ngành dược không?
Có, nhưng cần lưu ý: Clean Booth phù hợp cho khu vực không bắt buộc GMP tuyệt đối, chẳng hạn:
- Phòng test mẫu sản phẩm
- Khu đóng gói sản phẩm R&D
- Nghiên cứu công thức hoặc kiểm tra nhanh
→ Với các khu vực sản xuất chính, yêu cầu kiểm soát nghiêm ngặt hơn, nên dùng phòng sạch cố định.
2. Thời gian thi công Clean Booth là bao lâu?
Trung bình 7-10 ngày, tùy vào quy mô và cấu hình:
- Thiết kế đơn giản, vật tư có sẵn: 5-7 ngày
- Thiết kế theo yêu cầu riêng: 10-14 ngày
→ Đây là lợi thế lớn khi cần set up nhanh hoặc phục vụ sản xuất ngắn hạn.
3. Clean Booth có dễ bảo trì không?
Rất dễ. Chỉ cần:
- Vệ sinh bộ lọc HEPA định kỳ (3-6 tháng/lần)
- Lau khung và rèm nhựa bằng dung dịch trung tính
- Không cần ngắt điện hoặc dừng dây chuyền khi bảo trì
→ Không ảnh hưởng đến kết cấu xưởng, không cần kỹ thuật viên chuyên sâu.
4. Có thể nâng cấp Clean Booth lên phòng sạch cố định không?
Không thể nâng cấp trực tiếp, vì kết cấu và chuẩn vận hành khác nhau. Tuy nhiên:
- Có thể tận dụng lại: FFU, đèn LED panel, bộ lọc HEPA, đồng hồ chênh áp…
- Tiết kiệm chi phí nếu về sau chuyển sang phòng sạch cố định
7. Bạn đang phân vân giữa Clean Booth và phòng sạch cố định?
Việc chọn đúng giải pháp ngay từ đầu không chỉ giúp bạn tiết kiệm chi phí, mà còn đảm bảo sản phẩm đạt chuẩn ISO/GMP theo yêu cầu ngành.
Nếu bạn đang:
- Lập kế hoạch xây dựng khu sản xuất nhỏ hoặc khu test mẫu
- Cần không gian sạch nhanh chóng, linh hoạt, tiết kiệm
- Muốn được tư vấn miễn phí từ đội ngũ chuyên gia phòng sạch
Hãy để VCR giúp bạn!
[Đặt lịch tư vấn Clean Booth - MIỄN PHÍ 100%]
Tư vấn 1:1 theo ngành nghề
Gợi ý thiết kế sơ bộ
Báo giá nhanh trong 24h
Hotline: 090.123.9008
Email: [email protected]
Website: https://cleanbooth.vn/
Diep VCR